NEWSFLASH: De Ja/Ja sticker in het ‘Lokaal Materialenplan’
Newsflash 02.06.2023
De Ja/Ja sticker in het ‘Lokaal Materialenplan’
Op vrijdag 26 mei verschenen tal van persberichten die velen in en rond de grafische sector opschrikten.
“Geen reclamedrukwerk meer, behalve voor wie wél een sticker heeft, ….”
Zo beschreven alle persmedia één van de maatregelen die goedgekeurd werd in een nieuw ‘Lokaal Materialenplan’ van de Vlaamse regering.
Commotie alom, en terecht, gezien deze ongenuanceerde berichtgeving. Wij proberen hierna één en ander in zijn juiste perspectief te plaatsen met ons best mogelijke inzicht.
Het nieuwe Lokaal Materialenplan is inderdaad een maatregel van de Vlaamse regering om diverse afvalproducten te verminderen in het tijdvak 2023-2030. De neiging naar greenwashing is soms nadrukkelijk aanwezig, maar dit lijkt een symptoom van deze tijden. Omwille van het belang, willen wij jullie de volledige tekst ‘Actie 12’ van het Lokaal Materialenplan niet onthouden:
“Op vraag van de sector van het ongeadresseerd reclamedrukwerk werd op 14 april 20191een overeenkomst gesloten tussen de sector en het Vlaamse gewest. Het doel daarvan is een uniform en geharmoniseerd beleid voor het volledige Vlaamse grondgebied én meer bekendheid voor de antireclame-stickers.
Burgers die geen reclamedrukwerk wensen, kunnen daarvoor een sticker op hun brievenbus kleven. Er zijn twee soorten stickers: de neen-neen stickers (geen reclamedrukwerk en geen ongeadresseerde pers) en de neen-ja sticker (geen reclamedrukwerk, wel ongeadresseerde pers). De sector engageert zich om deze stickers na te leven2.
De sector verdeelt de stickers via de postkantoren van bpost. Ook lokale besturen kunnen anti-reclamestickers verdelen, die ze bestellen via bpost en afhalen in een postkantoor naar keuze. De sector rapporteert jaarlijks over het aantal verdeelde stickers, het aantal brievenbussen met een neen-neen of neen-ja sticker, het aantal klachten en het aantal ton verdeeld papier.
De overeenkomst bepaalt dat burgers één keer per jaar worden geïnformeerd over het stickerbeleid. Burgers die een sticker wensen moeten die op een zeer laagdrempelige manier kunnen verkrijgen.
ACTIE 12: de sector van het reclamedrukwerk werkt in samenwerking met de OVAM een grootschalige verdelingsactie uit van de anti-reclamestickers, zodat burgers de sticker op een zeer laagdrempelige manier kunnen verkrijgen. De verdelingsactie wordt aangevuld met jaarlijkse communicatie over de sticker.
Als bovenstaande actie op termijn niet leidt tot een grotere beschikbaarheid van stickers voor burgers die dat wensen (geëvalueerd op basis van het aantal brievenbussen met een sticker), kan er een wetgevend initiatief komen. Daarbij is een van de opties dat het stickerbeleid wordt omgedraaid, waardoor enkel nog reclamedrukwerk gebust kan worden in brievenbussen met een ja-ja-sticker.”
Het gaat hier dus niet om een vaststaande beslissing die bepaalt dat vanaf datum x de ja/ja sticker wordt ingevoerd.
Daarnaast kijken wij ook naar de bepalingen van Vlarema 93. Dit reglement wordt normaliter in juni van dit jaar van toepassing en uit goeie bron menen wij te weten dat hier geen enkele bepaling omtrent een ja/ja sticker in staat of zal staan.
En voor een Vlarema 10 blijft het normaliter minstens twee jaar wachten.
Kortom, de berichtgeving omtrent de ja/ja sticker is op dit moment géén wetgeving en kan het ook op korte termijn niet worden. Tenzij de Vlaamse regering een ongekende kunstgreep zou uithalen, maar dit lijkt ons weinig waarschijnlijk.
Realisme betekent in deze evenwel dat alert blijven noodzakelijk is. Wij hebben Nederland als voorbeeld, wat mede onderlijnt dat ons beleid inderdaad zomaar de zelfde weg kan opgaan.
Maar wij volgen dit nauwgezet op en zullen er alles blijven aan doen om deze vorm van greenwashing te voorkomen.
Argumenten genoeg. Deze zijn het belang van de (lokale) economie; de (lokale) tewerkstelling; het (lokale) sociaal-cultureel leven én het belang van de lokale overheden die ondertussen dankbaar geld verdienen aan de taxatie op ongeadresseerd drukwerk. En last but not least, het feit dat veel meer burgers nog steeds houden van print, dan dat de overheden inschatten in een digitaal tijdperk.
Wij hopen hiermee op zijn minst wat meer duiding te hebben gegeven.
Voor meer informatie hierover, contacteer : Marc Vandenbroucke – 0479/656713
1 ‘De sector’ is hier een brede groep van belanghebbende actoren, waaronder FEBELGRA, die met deze overeenkomst toen reeds de komst van een ja/ja sticker hebben vermeden.
2 In de praktijk: Febelgra levert de huidige stickers en Bpost zorgt voor de verdeling ervan.
3 ‘Vlarema 9’ is het Vlaams reglement voor duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen; versie 9