Akkoord kranten- en tijdschriftenverdeling

Het kernkabinet bereikte op 20 maart een akkoord over de toebedeling van de overheidssteun voor de kranten- en tijdschriftenverdeling.

Al van eind vorig jaar was bekend dat Bpost in plaats van een nieuwe concessie van 175 miljoen euro nog een eenmalige subsidie kreeg van 75 miljoen euro om tot 30 juni 2024 de kranten en tijdschriftenverdeling op zich te nemen. 

Daarna zou tot en met 2026 in een overgangsregeling worden voorzien. Er werd een  drastische beperking van de subsidiëring vooropgesteld, tot slechts een budget van 50 miljoen euro per jaar. Eveneens was geweten dat dit ter beschikking gesteld zou worden in de vorm van een belastingkrediet aan de uitgevers zelf, ter ondersteuning van de krantenverdeling in dunbevolkte gebieden met < 250 inwoners/m² ('witte zones'). Vanaf juli 2024  worden de uitgevers immers zelf verantwoordelijk om de distributie te organiseren of te onderhandelen met een derde partij.  

Over hoe de verdeling van het belastingkrediet onder uitgevers juist zou gebeuren was nog geen akkoord. Via onze contacten kregen we steeds te horen dat de gesprekken over het compensatiemechanisme voor de uitgevers nog altijd lopende waren, maar dat de Minister van Financiën reeds met een concrete uitwerking bezig was, waarover pas gecommuniceerd zou worden als dit gefinaliseerd werd. 

Niet alleen de uitgevers van kranten, maar ook uitgevers en drukkers van tijdschriften en magazines bleven hierdoor lange tijd in het ongewisse. Maandag 18 maart kwam het verhaal in een stroomversnelling: De eis van de uitgevers voor een hoger budget kon niet aanvaard worden door premier De Croo. Minister Dermagne stelde vervolgens voor om de steun voor tijdschriften volledig op te heffen ten voordele van de kranten, om binnen het budget van 50 mio EUR overblijvende subsidie te blijven. 

Bijzonder in overheidsbesluitvorming is wel dat ondertussen geen enkel overleg werd gepleegd met de stakeholders van de sector (i.c. onder meer Febelgra & WeMedia), maar al snel begreep men dat dit nieuwe voorstel niet haalbaar was. 

In het finaal akkoord blijft dus een zekere subsidie bestaan voor zowel kranten als periodieken. 

Waaruit bestaat het akkoord?

Belastingkrediet 

Alle steun blijft plaatsvinden in de vorm van een belastingkrediet via de belastingafrekening. Dit betekent dat uitgevers een periode van ongeveer twee jaar zullen moeten voorfinancieren, vooraleer ze het voordeel van het belastingkrediet voor de verdeelkosten daadwerkelijk zullen ondervinden. 

 

Verdeling kranten: van witte zones naar regeling per gewest

Van de aanvankelijk voorgestelde regeling van steun voor verdeling in “witte zones” (gemeenten met minder dan 225 inwoners per vierkante kilometer) wordt afgestapt.

In de plaats daarvan is een regeling voorzien gebaseerd op de bevolkingsdichtheid per gewest, wat in de feiten tot gevolg heeft dat voor Wallonië een hoger steuntarief zal gelden dan voor Vlaanderen. Voor het Brussels Hoofdstedelijk gewest, dat een bevolkingsdichtheid heeft van meer dan 5.000 inwoners per vierkante kilometer, zal de steun volledig wegvallen. 

Belastingkrediet in EUR / bedeelde krant		2024 (vanaf 01 juli)	2025	2026
Vlaanderen	Zone < 5000 inwoners/m2	0,17	0,17	0,15
Brussels gewest	Zone > 5000 inwoners/m2	0,00	0,00	0,00
Wallonië	Zone < 250 inwoners/m2	0,49	0,49	0,43

Na 2026 eindigt de steun volledig.

 

Verdeling commerciële tijdschriften: 

Voor commerciële magazines geldt gedurende drie jaar een forfaitaire steun van 10 cent per exemplaar, als de bovengrens van 5000 inwoners per vierkante kilometer niet overschreden wordt. 

Het voorstel waarover werd bericht in De Tijd, waarbij steun voor commerciële magazines volledig geschrapt zou worden ten voordele van kranten, is dus bijgestuurd. Hieronder de samenvatting: 

Belastingkrediet in EUR / commercieel tijdschrift		2024 (vanaf 01 juli)	2025	2026
Vlaanderen	Zone < 5000 inwoners/m2	0,10	0,10	0,10
Brussels gewest	Zone > 5000 inwoners/m2	0,00	0,00	0,00
Wallonië	Zone < 250 inwoners/m2	0,10	0,10	0,10

 

En wat met niet-commerciële magazines ?

Volgens onze informatie zou het belastingkrediet (op basis van bewezen meerkost ten opzichte van het jaar voordien) voor uitgevers van magazines van middenveldorganisaties (dit zijn vzw’s, parochies, mutualiteiten, vakbonden,…) ongewijzigd blijven. Er wordt in totaal 16 miljoen euro vrijgemaakt. 

Concreet is er dus geen vast subsidietarief voorzien, de subsidie is onbeperkt ten belope van de meerkost. Dit wil zeggen dat uitgevers die door de stopzetting van de overheidsconcessie een meerkost hebben voor de verdeling van niet-commerciële magazines, hun meerkosten gedekt zullen zien door het belastingkrediet. De meerkost moet wel bewezen worden om aanspraak te maken op de ondersteuning. 

Indien het bewijs geleverd wordt, ontvangen de uitgevers de integrale vergoeding van hun meerkost (via het belastingkrediet), in tegenstelling tot bij commerciële tijdschriften en kranten waar de steun slechts een forfaitair bedrag is. 

 

Conclusies

• Wij betreuren dat de besluitvorming – zeker wat het segment periodieken betreft – teveel achter de schermen is gebeurd. 
• Positief is dat de steun niet abrupt wegvalt, en dat er nu een duidelijke overgangsregeling is, maar deze eindigt wel in 2026. Wij hebben als belanghebbende sector(-en) dus twee jaar om ons te beraden en voor te bereiden. 
• De resterende steun is voorzien als een belastingkrediet. Dit betekent dat organisaties/uitgevers de meerkosten ongeveer twee jaar moeten voorfinancieren. 

 

Voor meer info & jullie feedback: marc.vandenbroucke@febelgra.be